Otrzymaliśmy już kolejne odpowiedzi od partii biorących udział w wyborach do Bundestagu w 2021 roku. Tym razem przedstawiamy deklaracje biura SPD. Poniżej można przeczytać odpowiedzi na zadane pytania: 

1.Jaki priorytet w Państwa planowaniu politycznym mają sprawy mniejszości niemieckich w Europie Środkowo-Wschodniej, w tym w szczególności mniejszości niemieckiej w Polsce?

Społeczeństwo oparte na szacunku żyje dzięki swojej różnorodności kulturowej i tożsamości. Niestety jednak wspieranie i ochrona mniejszości narodowych w Europie nie są oczywistością. Dlatego opowiadamy się za obroną i dalszym rozwojem ochrony mniejszości, zwłaszcza na szczeblu europejskim. W tym znaczeniu, na przykład, wyraźnie poparliśmy postulaty inicjatywy Minority SafePack i nadal będziemy to robić.

2.Czy zamierzają Państwo uczynić te sprawy punktem w programie wyborczym swojej partii w wyborach do Bundestagu w 2021 roku? Jeśli tak, to w jakim stopniu?

Nasz program na przyszłość został już przyjęty i opublikowany. Opowiadamy się w nim wyraźnie na rzecz jedności Europy, Unii Europejskiej opartej na solidarności i suwerenności oraz Rady Europy i jej wartości. Ochrona demokracji, praworządności i wolności w Europie tworzy fundament dla zjednoczonej europejskiej przyszłości. Fundament ten obejmuje również wyraźnie ochronę i wspieranie mniejszości narodowych w całej Europie. Jesteśmy również zaangażowani w działania zmierzające ku temu, by Europa odgrywała wiodącą rolę we wspieraniu demokracji międzynarodowej i ochronie praw człowieka.
Będziemy ponadto stymulować cyfrową transformację świata mediów, na przykład poprzez promowanie digitalizacji bibliotek medialnych, zabezpieczanie naszego dziedzictwa kulturowego oraz czynienie go bardziej dostępnym. Angażujemy się w wymianę kulturalną, która kładzie nacisk na współpracę społeczną i artystyczną w Europie, a także europejskie wartości takie jak otwartość, równość, wolność i humanizm.

3.Jaki jest pogląd Państwa partii na zakotwiczenie na szczeblu Unii Europejskiej podstawowych wartości polityki mniejszościowej, które pomimo postanowień w dokumentach Rady Europy nie zawsze są przestrzegane, co znajduje odzwierciedlenie w krytycznych sprawozdaniach ekspertów?

Już w obecnym stanie prawnym prawo Unii Europejskiej chroni mniejszości narodowe, wyraźnie zakazując dyskryminacji ze względu na przynależność do mniejszości narodowej (art. 21 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej), zobowiązuje UE do poszanowania różnorodności kultur, religii i języków (art. 22 Karty) oraz ustanawia poszanowanie praw osób należących do mniejszości jako jedną z podstawowych wartości UE (art. 2 Traktatu Unii Europejskiej). Wykracza to już poza wiele konstytucji krajowych.
Niemniej jednak ochrona mniejszości narodowych oraz języków regionalnych i mniejszościowych nie jest oczywista i należy mieć ten temat nieustannie na uwadze. Dlatego jesteśmy otwarci na ulepszenia w prawie UE w tym zakresie.

4.Nie we wszystkich krajach Unii Europejskiej mniejszość niemiecka posiada szkoły z językiem niemieckim jako językiem nauczania lub szkoły, które uczą w dwóch językach. Co chcieliby Państwo zrobić, aby wyeliminować te różnice, zwłaszcza w odniesieniu do Polski, która ma jedną z największych mniejszości niemieckich w Europie?

Nauka języka niemieckiego jest niezbędna dla zachowania i promocji kultury i tożsamości mniejszości niemieckich w Europie. Uznajemy Kartę Rady Europy na rzecz zachowania języków regionalnych i mniejszościowych. Zarówno na szczeblu dwustronnym, jak i unijnym będziemy nadal opowiadać się za jej zachowaniem.
Bardzo żałujemy, że reforma oświaty w Polsce niepotrzebnie komplikuje naukę języka niemieckiego dla członków mniejszości niemieckiej. Będziemy zabiegali o poprawę również w tej kwestii.

5.W 2020 r. Bundestag i Parlament Europejski głosowały za przyjęciem europejskiej inicjatywy obywatelskiej Minority SafePack, przygotowanej przez Federalistyczną Unię Europejskich Grup Narodowościowych (FUEN). Niestety Komisja Europejska nie zastosowała się do tej inicjatywy i ją odrzuciła. Czy nadal będą Państwo popierali jej uznanie?

Uważamy, że propozycje inicjatywy Minority SafePack w celu zdecydowanego promowania ochrony mniejszości narodowych oraz języków regionalnych i mniejszościowych w Europie są bardzo przydatne. W związku z tym bardzo ubolewamy nad decyzją Komisji Europejskiej.
Inicjatywa ta miała nasze pełne poparcie. Nie tylko byliśmy w bliskim kontakcie z FUEN, zainicjowaliśmy również rezolucję niemieckiego Bundestagu (Wezwanie Komisji Europejskiej do wdrożenia inicjatywy obywatelskiej “Minority SafePack”; druk 19/24644) mającą na celu publiczne i widoczne wsparcie sprawy.
Bez wątpienia będziemy nadal aktywnie wspierać tę inicjatywę.

6.W 2019 r. Grupa Robocza Mniejszości Niemieckich (AGDM) przyjęła uchwałę, dotyczącą nowych kierunków wsparcia dla mniejszości niemieckiej, w tym finansowania, które zostało zdefiniowane jako zbyt niskie w porównaniu z potrzebami mniejszości. Czy są Państwo gotowi wziąć to pod uwagę w swoim programie wyborczym?

Opowiadamy się za polityką finansową i budżetową, która finansuje duże, przyszłościowe inwestycje, a tym samym tworzy trwałe miejsca pracy, umożliwia neutralny dla klimatu rozwój i wzmacnia spójność społeczną. Uwzględniamy przy tym również potrzeby mniejszości niemieckich i mniejszości narodowych w Niemczech. Chętnie przyjmujemy i uwzględniamy oświadczenia takie, jak oświadczenia AGDM.  

7.W treści polsko-niemieckiego Traktatu o dobrym sąsiedztwie i wzajemnej współpracy, którego 30-lecie obchodzimy w tym roku, m. in. po raz pierwszy ustanowiono prawa mniejszości niemieckiej w Polsce. Wiele z postanowień Traktatu oraz postanowień Wspólnego Oświadczenia Okrągłego Stołu z 2011 r. z punktu widzenia mniejszości niemieckiej nie zostało w Polsce wdrożonych. Jakie jest stanowisko Państwa partii w tej sprawie?

Polsko-niemiecki Traktat o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z dnia 17 czerwca 1991 r. uważamy za najważniejszą dwustronną podstawę ochrony mniejszości niemieckiej w Polsce i cieszymy się z 30-lecia jego istnienia. Rocznica ta przypomina o wartości przyjaźni polsko-niemieckiej wzywa do jej ochrony. Dążymy do ścisłej, partnerskiej i postępowej współpracy z Polską i chcielibyśmy jak najszybciej wznieść się ponad podziały z obecną partią rządzącą, także w celu poprawy sytuacji mniejszości niemieckiej.

8.Wielu członków mniejszości niemieckiej w Polsce jest obywatelami niemieckimi i jako Niemcy za granicą mają prawo wyborcze, co jednak wiąże się z koniecznością potwierdzenia subiektywnych powodów znajomości i troski o warunki polityczne w Niemczech. Czy są Państwo gotowi to uprościć?

Przepis w § 12 ust. 2 nr 2 ustawy o wyborach federalnych został złożony w odpowiedzi na skargi Federalnego Trybunału Konstytucyjnego i uprościł już Niemcom mieszkającym za granicą korzystanie z prawa do głosowania.
Oprócz obywatelstwa niemieckiego, obecne rozporządzenie wymaga od Niemców żyjących za granicą minimalnego związku Niemcami. Zasada powszechności wyborów jest tutaj zgodnie z prawem ograniczona. Obecne rozporządzenie może wydawać się stosunkowo niejasne, pozwala jednak w ten sposób również na rozstrzyganie konkretnych przypadków.  
Zdajemy sobie sprawę z praktycznych problemów i postulatów usprawnień w procedurze, na przykład poprzez głosowanie do urn wyborczych w zagranicznych placówkach dyplomatycznych czy wprowadzenie zagranicznych okręgów wyborczych. Powołana niedawno Komisja Prawa Wyborczego ma przygotować raport końcowy. W ramach obrad tej Komisji zajmiemy się również kwestią Niemców za granicą.