Szanowni Państwo, Drodzy Członkowie i Przyjaciele mniejszości niemieckiej w województwie opolskim, drodzy goście z Ambasadorem Republiki Federalnej Niemiec Dr. Arndtem Freytag von Loringhoven na czele.

Rok 2020 już za nami i był to dla nas wszystkich niezwykle trudny rok. Świętowaliśmy naszą 30. rocznicę jako TSKN, ale tak naprawdę nie mogliśmy cieszyć się i świętować. A przecież minęło 30 lat, lat wielu sukcesów, o czym bardzo dobrze można przeczytać w naszym jubileuszowym albumie. Setki, a nawet tysiące działaczy mniejszości niemieckiej przyczyniło się do sukcesu naszej organizacji w ciągu trzech dekad. Ale miniony rok, to był całkiem inny rok. Rok, który zmusił nas przede wszystkim do przemyśleń. Rok pełen troski o nasze, ale przede wszystkim, o zdrowie naszych najbliższych. Pandemia wiele zweryfikowała w naszym życiu i zmusiła nas z dnia na dzień do zmiany myślenia. Bardzo często musieliśmy w naszej działalności obierać nowe drogi. Czasami musieliśmy pożegnać się z bliskimi nam osobami.

Niemniej jednak, jeśli spojrzymy wstecz na różnorodność projektów z minionego roku, trzeba przyznać, że był to rok obfitujący w wydarzenia! Było na pewno inaczej – ale to nie znaczy, że nic się nie działo.

Serdecznie dziękuję wszystkim, którzy aktywnie brali udział w działaniach podejmowanych przez  TSKN na Śląsku Opolskim w 2020 roku. Dziękuję za nowe pomysły projektowe, dziękuję samorządowcom, pani Konsul oraz przedstawicielom ministerstw Niemiec i Polski za bardzo elastyczne reagowanie na konieczność zmian w poszczególnych projektach. Dziękujemy wszystkim, którzy byli ciekawi nowych inicjatyw, ale przede wszystkim byli chętni by tych nowych rzeczy się uczyć, by je próbować. Oczywiście był to rok, w którym nie mogliśmy organizować tyle wydarzeń co zwykle, a spotkań, wycieczek i warsztatów szczególnie brakowało. Wspólne spotkania były zawsze dla nas wyjątkowo ważne, dodawały nam odwagi i motywacji, by działać i podejmować nowe wyzwania. Pomimo wszystkich trudności związanych z pandemią był to również udany rok dla MN, ponieważ:

1. Decyzją niemieckiego Bundestagu przyznano Mniejszości Niemieckiej w Polsce dodatkowe środki, dzięki którym można było uruchomić nowe projekty, z których większość zrealizowano również w województwie opolskim, takie jak: Centrum dokumentacyjno-wystawiennicze Niemców w Polsce, LernrRaum.pl, Centrum Badań Mniejszości Niemieckiej, Deutsch AG.
2. Mniej świętowaliśmy, ale za to więcej opublikowaliśmy! Oto kilka przykładów:

• Album fotograficzny 30 lat TSKN,
• Rozmowy z okazji 30-lecia TSKN na Śląsku Opolskim,
• książki i broszury dotyczące lokalnej historii,
• pocztówki,
• spacerowniki itp.

3. Kilka wydarzeń odbyło się online i dzięki temu dotarły one do szerszej publiczności! Oto kilka przykładów:

• Konkurs wiedzy o mniejszości niemieckiej,
• koncerty powiatowe,
• koncert adwentowy,
• konkurs Superstar,
• Corona-Song.

Rok 2020 nauczył nas również, że nie wolno się poddawać, bo tam, gdzie z frustracją patrzyliśmy na rozwój, w grę wchodziły nowe pomysły i nowe rozwiązania. Podsumowując, cały rok 2020 przedstawia się liczbowo w następujący sposób:

1. 250 projektów (418 – 2019) za łączną kwotę 333 563,09 zł (653 652,86 zł – 2019) w ramach projektu Ożywienie Domów Spotkań.
2. 37 projektów kulturalno-językowych na łączną kwotę 380 000 zł (150 projektów / 427 115,00 zł w 2019 r.) Wspieranych przez Konsulat Republiki Federalnej Niemiec w Opolu.
3. W województwie opolskim jesienią odbyło się 29 sobotnich kursów (2019 – 46 wiosną i 48 jesienią).
4. Niemieckie szkoły piłkarskie Miro – 11, 24 grupy treningowe, 375 dzieci (2019-13, 30 grup treningowych, łącznie 436 dzieci).
5. Odbyły się kolejne konkursy językowe, wiedzy i piosenki (głównie online).
6. 29 projektów (2019 – 35 projektów) wsparło 18 samorządów (2019 – 24 samorządy) na kwotę 376 075 zł (2019 – 299890 zł).
7. 11 projektów zrealizowano ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RP (2019 – 15 projektów) na łączną kwotę 498 500 zł (2019 – 565 050 zł).
8. Kolejne projekty realizowane były dzięki wsparciu Federalnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Budownictwa i Ojczyzny, w tym modernizacja wyposażenia technicznego biura TSKN.
9. Opolski Senior – w projekcie bierze udział 591 uczestników w 20 klubach seniora na terenie całego województwa. W czasie pandemii opiekunowie klubów organizowali pomoc sąsiedzką, robili zakupy i szyli maski ochronne. Przygotowali również różne materiały, które seniorzy wykorzystywali podczas pandemii. W miarę możliwości oferowane były również warsztaty online. Partnerem w tym przedsięwzięciu jest m.in. Towarzystwo Dobroczynne Niemców, które w ramach tak niezwykle ważnego w dzisiejszych czasach projektu oferuje głównie pomoc sąsiedzką.

Chciałbym podziękować DFK, przewodniczącym i członkom zarządów na wszystkich naszych poziomach strukturalnych za ich codzienną pracę. Dziękuję za zaangażowanie młodzieży: Związku Młodzieży Mniejszości Niemieckiej i Rady Młodzieży TSKN. Wasza praca ma dla nas ogromne znaczenie, ponieważ aktywnie działając w teraźniejszości, kształtujecie przyszłość naszego społeczeństwa, w tym przyszłości naszych dzieci.

W tym miejscu chciałbym również zwrócić uwagę na pracę pracowników biura TSKN oraz Związku Niemieckich Stowarzyszeń VdG. Wyzwaniem dla nich była nie tylko pandemia, ale także dodatkowe środki, jednakże wszyscy stanęli na wysokości zadania i doskonale zrealizowali wszystkie powierzone im zadania. Słowa podziękowania kieruję również do Pani Konsul Republiki Federalnej Niemiec w Opolu, Pani Birgit Fisel-Rösle, za nieustającą chęć rozmów i wspólne poszukiwanie rozwiązań trudnych problemów.

Chciałbym również podziękować wszystkim samorządowcom mniejszości niemieckiej oraz naszemu posłowi Richardowi Galli – to nie był łatwy rok, ale mamy świadomość, że możemy na sobie polegać!

Rok 2021 zaczynamy z nadzieją, że będzie lepszy niż 2020. Rok ten przynosi również ze sobą nowe możliwości i nowe wyzwania i tutaj chciałbym wymienić tylko kilka:

1. Spis powszechny – to dla nas co 10 lat duże wyzwanie, bo znamy obawy co do samego Spisu, ale i zamieszanie wokół tego tematu wśród naszych członków – do tego dojdziemy jeszcze dziś.
2. Wybory do Bundestagu w Niemczech – a to oznacza zaangażowanie i udział w wyborach. Niestety niewielu z nas bierze udział w tych wyborach, więc już dziś musimy podejmować działania w tym temacie.
3. 30 lat traktatu o dobrym sąsiedztwie i wzajemnej współpracy pomiędzy Polską a Niemcami – wiele się zmieniło, ale gdzie właściwie stoimy dzisiaj z językiem i kulturą niemiecką jako mniejszości niemieckiej, o której po raz pierwszy wspomniano w oficjalnym dokumencie w tamtym czasie?
4. Powstaje Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze dla Niemców w Polsce – wielkie wydarzenie dla naszej społeczności. Miejsce pamięci, ale i dyskusji o przyszłości powstanie w centrum Opola.
5. Uroczystości związane z 100. rocznicą plebiscytu, III powstaniem i podziałem Górnego Śląska.
6. Przed nami zmiany polityczne w parlamencie! W tym miejscu wielkie podziękowania dla wicemarszałka Romana Kolka za 10 lat służby społeczeństwu i ludności regionu. Jednocześnie cieszę się z waszego dalszego zaangażowania na rzecz naszej społeczności.

Życzę wszystkim udanego i satysfakcjonującego roku 2021. Nasza siła tkwi między innymi w jedności i otwartości. Jeśli traktujemy się uczciwie, jeśli rozmawiamy ze sobą otwarcie, możemy też wspólnie radzić sobie z trudnymi sytuacjami i problemami. Czy mamy też odwagę spróbować czegoś nowego, ponieważ w szczególności czas pandemii wymaga od nas przełomów. W czasie, gdy wydaje się, że świat stoi w miejscu, wiemy, że tak naprawdę wszystko wokół nas krąży i musimy być gotowi do ruchu, nie tracąc z oczu naszych wartości i tożsamości. Szczęśliwego Nowego Roku!

Dziękuję

Rafała Bartek