Stanowisko

strony mniejszościowej Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych

w związku z rosnącą falą ataków ksenofobii wynikających z nienawiści narodowej

Warszawa, 13 września 2016 r.

Przedstawiciele strony mniejszościowej Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych na swym posiedzeniu w dniu 13 września 2016 roku w Warszawie w obliczu ostatnich wydarzeń czują się zobowiązani do zabrania głosu na temat aktów ksenofobii wypływających z nienawiści na tle narodowościowym. Przypadek ataku w warszawskim tramwaju na prof. J. Kochanowskiego z Uniwersytetu Warszawskiego związany z faktem, iż posługiwał się on w rozmowie ze swym kolegą językiem niemieckim, jak również wcześniejsze ataki na procesję wiernych Kościoła Greckokatolickiego w Przemyślu oraz wiele innych stanowią w naszej opinii dowód na rosnącą agresję z pobudek narodowościowych. 

W ostatnim czasie odnosimy wrażenie narastania fali zdarzeń mających u podstaw nie tylko nietolerancję, ale wręcz naruszających podstawowe prawa obywatelskie do otwartego i publicznego deklarowania swej narodowości czy przynależności kulturowej, czy nawet używania języków mniejszości, ale także języków obcych. Czyny takie budzą nasz sprzeciw nie tylko dlatego, że naruszają konstytucyjne gwarancje obywatelskie, prawa mniejszości narodowych, ale głównie dlatego, że budzą lęk u członków mniejszości narodowych i etnicznych, ale również obniżają poziom zaufania do państwa, którego są pełnoprawnymi obywatelami. Narastanie mowy nienawiści w przestrzeni publicznej uniemożliwia nam zgłaszanie organom ścigania wszystkich tych zdarzeń. Z zadowoleniem odnotowujemy działania organów ścigania oraz wymiaru sprawiedliwości, które starają się doprowadzić do penalizacji takich wykroczeń i przestępstw. Uważamy jednak, że zdecydowanie zbyt mało jest działań podejmowanych samodzielnie przez te organy wobec faktu, że liczba tych zdarzeń w ostatnim okresie rośnie, a przestępstwa te powinny być ścigane z urzędu.

Pragniemy także wyrazić swoje zaniepokojenie i oburzenie wobec aktów nietolerancji oraz mowy nienawiści, które w ostatnim okresie dotykają Polaków zamieszkałych w Wielkiej Brytanii. Europa powinna być wolna od ksenofobii i nienawiści rasowej czy narodowej. Jednocześnie z ogromnym uznaniem obserwujemy brytyjskich polityków i przedstawicieli rządu potępiających publicznie te zdarzenia oraz dowody solidarności z Polakami okazywane przez społeczeństwo większościowe. Nadano im także silny wydźwięk medialny z jednoczesnym i jednoznacznym napiętnowaniem społecznym sprawców tych czynów.

Apelujemy do polskich władz o podejmowanie równie zdecydowanych reakcji potępiających skrajny nacjonalizm i ksenofobię w Polsce. Głos ten powinien być wspólny bez względu na  podziały polityczne. Tylko w ten sposób można oddziaływać na społeczeństwo, w którym te akty nietolerancji i ksenofobii się rodzą. Nie można ich także lekceważyć czy wartościować, gdyż bezkarność sprawców na pozór drobnych i lokalnych incydentów może ośmielać i doprowadzić do większych tragedii. Warto w tym kontekście przypomnieć słowa prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudy, wygłoszone podczas spotkania z mniejszościami narodowymi i etnicznymi w Polsce w dniu 26 kwietnia 2016 r., który stwierdził wówczas: “Zawsze będę protestował przeciwko temu, by w Polsce pojawiał się szowinizm”.

W związku z powyższym współprzewodniczący Komisji Wspólnej ze strony mniejszościowej już ponad dwa miesiące temu wystąpił w imieniu strony mniejszościowej z wnioskiem o zwołanie dodatkowego posiedzenia Komisji Wspólnej poświęconego tylko temu zagadnieniu. Z przykrością odnotowujemy, iż wniosek nie został zrealizowany, co naszym zdaniem stanowi naruszenie art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym.

Rafał Bartek

Współprzewodniczący Komisji,

reprezentujący mniejszości

Informacja uzupełniająca:

Podczas posiedzenie plenarnego Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych w dniu 14 września 2016 r. ustalono w porozumieniu i za akceptacją współprzewodniczącego Komisji Wspólnej z ramienia rządu Pana Sebastiana Chwałka, iż wniosek strony mniejszościowej Komisji odnośnie zwołania dodatkowego posiedzenia Komisji Wspólnej poświęconego ww. tematyce zostanie zrealizowany poprzez organizację dodatkowego posiedzenia Komisji w dniu 5 października 2016 r.