(Po)niemieckie i odzyskane na fotografii

(Po)niemieckie i odzyskane na fotografii

  • 06 lis Off

06-11-2024

Po II wojnie światowej tereny m.in. Prus Wschodnich zyskały miano ziem odzyskanych. Z kolei domy – a w nich meble i sprzęty – były nazywane poniemieckimi. (Po)niemiecki był i jest nadal układ urbanistyczny mazurskich wiosek i miasteczek, takim też pozostaje krajobraz kulturowy tego regionu. Owa (po)niemieckość oznacza, że czegoś już nie ma. Co się z tym jednak stało? I czy ziemie te aby naprawdę zostały „odzyskane”? Przez kogo i w jakich okolicznościach? Zapraszamy na fotograficzne spotkanie wokół tematu (po)niemieckości.

Prace Olgi Żmijewskiej w ponadczasowy sposób przedstawiają krajobraz kulturowy Mazur, a konkretnie – okolic Idzbarka pod Ostródą, skąd rodzina autorki wyemigrowała do RFN w 1990 roku. 23 lata później powróciła do rodzinnej wsi i na dawnym polu dziadków zbudowała dom, w którym na stałe osiadła.

„(Po)niemieckie i odzyskane” jest dla autorki zatem nowe życie w Idzbarku, a fotografia to jej medium na pojęcie niepojętego – olbrzymich tragedii i traum, które pozostają zaklęte w ukształtowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym tych terenów, tak odmiennych od chociażby centralnej Polski. Sposób oddzielania od siebie pól, aleje klonowe i lipowe, a nawet stare owocujące jabłonki w środku monokultur świerkowych świadczą o tym, że kiedyś musiało tu być siedlisko: oto relikty mieszkańców Mazur, którzy tu mieszkali i którzy ukształtowali te miejsca.

W swoich pracach wydobywam na powierzchnię coś, co wydaje nam się zwykłe, naturalne, niegodne uwagi, a co jednak wpływa na nasze poczucie domu/heimatu i co osoby wypędzone z terenów byłych Prus Wschodnich często wymieniają jako obiekt tęsknoty i nostalgii. To nasza wspólna płaszczyzna – w tych krajobrazach wychowywały się dzieci niemieckie 100 lat temu, a teraz bawią się tu i dorastają dzieci polskie. Ich zmysły podzielają te doświadczenia – mówi fotografka.

Mazurski krajobraz jest przestrzenią wspólnych doświadczeń osób z różnych kręgów kultury; przestrzeni trwającej niezależnie od tego, jaką nazwę nadamy władzom, które nią zarządzają. Jeśli będziemy wystarczająco uważne/uważni, usłyszymy, co ma nam do powiedzenia.   

Zapraszamy na wernisaż fotografii Olgi Żmijewskiej oraz laureatów przeprowadzonego jesienią tego roku przez Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce konkursu fotograficznego „(Po)Niemieckie”. Prezentowane prace będą punktem wyjścia do rozmowy z autorką, w której udział wezmą również prof. Krzysztof Ruchniewicz, historyk i niemcoznawca związany z Uniwersytetem Wrocławskim oraz Sebastian Ruszała – pasjonat, regionalista i autor profilu Kocham Opole & Opolskie. Spotkanie poprowadzi Ewa Stolz.

Wydarzenie odbędzie się w środę, 20 listopada 2024 r. o godzinie 17:00 w siedzibie Centrum Dokumentacyjno-Wystawienniczego Niemców w Polsce – oddziale Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. E. Smołki w Opolu przy ul. Szpitalnej 11. Uprzejmie prosimy o potwierdzenie obecności: telefonicznie pod numerem +48 77 407 50 12 lub mailowo na adres: cdwbp@cdwbp.opole.pl

Projekt współfinansowany jest ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego.

Wydarzenie zostało zorganizowane w ramach projektu „(Po)Niemieckie/(Post)Deutsch“ i zostało sfinansowane przez Institut für Auslandsbeziehungen ifa (Instytut Stosunków Międzynarodowych) z budżetu Federalnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec za pośrednictwem Związku Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce.

Wydarzenie objął swoim patronatem tygodnik Wochenblatt.pl

   


Skip to content

Strona korzysta z plików cookies, więcej o zasadach wykorzystania plików cookies znajdziesz w naszej polityce prywatności. Więcej informacji

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close