Drodzy członkowie, drodzy przyjaciele,

za nami trudny rok, przede wszystkim naznaczony pandemią. Wielu z nas było chorych, niektórzy stracili krewnych i przyjaciół. W tym miejscu chciałbym szczególnie wspomnieć burmistrza miasta Gorzów Śląski – Pana Artura Tomalę, który reprezentował Mniejszość Niemiecką, a który z powodu COVID-19 zmarł zbyt wcześnie.

Nie tylko pandemia wzbudziła w nas wiele zmartwień, ale także rozwój sytuacji politycznej w Polsce dotyczącej języka niemieckiego, ale nie tylko języka. Z powodu ograniczeń pandemicznych, z którymi znowu teraz się zmagamy, wiele rzeczy nie mogło się odbyć zgodnie z planem. Zwłaszcza na początku 2021 roku musieliśmy zrezygnować z wielu wydarzeń, a nawet je odwołać. Wiele z rzeczy, od których zaczynaliśmy w 2020 roku, mogliśmy i musieliśmy kontynuować w 2021 roku – kolejno odbywały się spotkania dla struktur TSKN oraz wydarzenia online. Następnie wczesną wiosną, latem, ale także jesienią po zniesieniu większości obostrzeń można było nadrobić część obchodów 30-lecia DFK. Nie był to też łatwy rok pod względem sprawozdawczym w naszych strukturach na wszelkich szczeblach, dlatego też chciałbym wszystkim podziękować, którzy z opóźnieniem i na mniejszą skalę, zorganizowali coroczne zebranie sprawozdawcze. Od ponad 30 lat jest to jedna z naszych mocniejszych stron i właśnie takim sposobem tworzymy prawdziwe społeczeństwo obywatelskie. Dzisiaj jest to o wiele ważniejsze niż kiedykolwiek. Szczególnie kiedy znów słychać głosy chcące odebrać nam to, co przez ostatnie 30 lat osiągnęliśmy. Rok 2021 był też rokiem Spisu Powszechnego. Nie są nam znane jeszcze wyniki, ale już z niecierpliwością na nie czekamy. Jesteśmy świadomi jak obecna polityka antyniemiecka może wpłynąć na wyniki. Wielu z nas wciąż ma w pamięci czasy, kiedy wszystko co niemieckie musiało być głęboko schowane w domach. Dochodzi do tego także fakt, iż podczas ogólnopolskiej kampanii reklamowej dotyczącej spisu powszechnego, ze strony polskiego urzędu statystycznego nie było żadnych akcentów związanych z mniejszościami. Znów byliśmy zdani sami na siebie. Chciałbym podziękować wszystkim, którzy wzięli udział w kampanii informacyjnej.

Nie tylko pandemią i spisem ludności byliśmy zajęci w 2021 roku. Wokół nas wydarzyło się wiele innych wydarzeń, w których także braliśmy udział. Do tego należą z pewnością wybory do niemieckiego Bundestagu, z wynikiem, który i dla nas oznacza wiele nowego. Wybrano nowych polityków, którzy teraz również będą odpowiadać za Niemców mieszkających za granicą. Nawiązano w tej sprawie pierwsze kontakty i za to w pierwszej kolejności chciałbym podziękować Bernardowi Gaidzie, który bardzo aktywnie pełnił rolę przewodniczącego ZNSSK w Polsce (VdG), ale także jako rzecznik AGDM. Nie należy jednak zapominać, że działania moje, Bernarda czy Ryszarda mają znaczenie tylko wtedy, gdy jesteśmy i pozostajemy aktywni jako wspólnota, społeczeństwo. Jednak mimo wielu przeszkód wiele z naszych działań mogliśmy kontynuować w 2021 roku. W tym miejscu tradycyjnie chciałbym wymienić kilka liczb:

Rok 2021 w liczbach:

1. 431 projektów (250 – 2020) na łączną kwotę 600 000 zł (333 563,09 zł – 2020) w ramach projektu ożywienie domów spotkań.
2. 49 projektów kulturalno-językowych na łączną kwotę 391.360 zł (37 projektów / 380 000 zł w 2020) wspartych przez Konsulat Republiki Federalnej Niemiec w Opolu.
3. W województwie opolskim odbyło się wiosną 28 kursów sobotnich oraz jesienią 36 kursów (48 jesienią 2020 roku).
4. Niemiecki Szkółki Piłkarskie Miro – 11 (10 w woj. Opolskim i 1 w woj. Śląskim), 26 grup treningowych, 407 dzieci (2020 – 11, 24 grupy treningowe, 375 dzieci).
5. Odbyły się konkursy językowe, wiedzy oraz piosenki (głównie online).
6. 26 projektów (2020 – 29 projektów) otrzymało wsparcie 17 samorządów (2020 – 18 samorządów) kwotą 352 800 zł (2020 – 376 075 zł).
7. Zrealizowano 12 projektów ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RP (2020 – 11 projektów) na łączną kwotę 485 250 zł (2020 – 498 500 zł).
8. Kolejne projekty realizowane były dzięki wsparciu Federalnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Budownictwa i Ojczyzny, w tym modernizacja biura TSKN.
9. Opolski Senior – projekt obejmuje 654 uczestników w 20 klubach seniora. Mimo pandemii zajęcia w klubach trwały prawie przez cały rok – seniorzy jeździli na wycieczki, wykonywali różne prace manualne, brali udział w warsztatach kulinarnych i psychologicznych, zajęciach sportowych itp. Dopiero w kwietniu musieliśmy zawiesić stacjonarne działania klubu ze względu na wzrost zachorowań. W tym trudnym czasie animatorzy robili zakupy dla seniorów, przygotowywali pakiety zajęć do wykonywania w domu oraz kontaktowali się telefonicznie z klubowiczami. Jednym z partnerów tego projektu jest Towarzystwo Dobroczynne Niemców na Śląsku, które w ramach tak ważnego i niezwykłego w dzisiejszych czasach projektu oferuje przede wszystkim pomoc sąsiedzką. Dziękuję za współpracę przy tym projekcie!

Chciałbym podziękować DFK, przewodniczącym i członkom zarządów na wszystkich naszych szczeblach strukturalnych, za ich codzienną pracę. Z całego serca dziękuję również przedstawicielom BJDM. Wasza praca ma dla nas bardzo duże i ważne znaczenie, ponieważ działając teraz kształtujecie przyszłość naszego społeczeństwa, w tym przyszłość naszych dzieci.

W tym miejscu chciałbym również podkreślić pracę pracowników biura TSKN w Opolu. Wyłącznie dzięki dobrej, zespołowej pracy byliśmy w stanie sprostać wielu zadaniom. Dziękuję również Konsul Republiki Federalnej Niemiec w Opolu, Pani Birgit Fisel-Rösle za każde wsparcie i możliwość w szukaniu wspólnych rozwiązań niektórych problemów. Chciałbym również podziękować ZNSSK w Polsce (VdG) oraz zespołowi Fundacji Rozwoju Śląska za dobrą i pełną zaufania współpracę w minionym roku.

Chciałbym również podziękować wszystkim przedstawicielom samorządowym Mniejszości Niemieckiej oraz naszemu posłowi Ryszardowi Galla – nie był to łatwy rok dla nas i wielokrotnie obserwowaliśmy jak ważne jest posiadanie posła w Sejmie RP.

Pod koniec roku otrzymaliśmy z Warszawy wiadomość, która jeszcze bardziej przygnębiła ten już bardzo trudny rok. Mianowicie chodzi o decyzję Sejmu RP z 17 grudnia 2021 r., która informuje o obniżeniu o 40 mln złotych środków na nauczanie języków mniejszościowych w szkołach. Na dziś jeszcze nie wiemy, jak wpłynie to na naukę języka niemieckiego w szkołach, ale obecnie już możemy się obawiać, że po trudnościach mających miejsce w 2018 r., gdzie liczba godzin języka niemieckiego w 7 i 8 klasie szkoły podstawowej została skrócona, teraz mogą nastąpić mocniejsze cięcia w tym obszarze. Zamiast więc patrzeć w przyszłość, musimy liczyć się z tym i zrobić krok wstecz. Dlatego też wielka prośba do was wszystkich o wsparcie akcji protestacyjnych, które się w tym temacie już pojawiły. Sama petycja rodziców w tym temacie zebrała już ponad 6000 podpisów ale przecież wiemy, ze stać nas na więcej. Dlatego nie bądźmy obojętni i zabierzmy głos!

Mam świadomość, że patrząc na to wszystko nie jest nie jest nam łatwo myśleć pozytywnie, a jednak powinniśmy to zrobić, nie tylko dlatego, że rozpoczynamy nowy rok. Powinniśmy spojrzeć na nowy 2022 rok z nadzieją, ponieważ:

– mamy siebie i jesteśmy silną społecznością,

– pandemia kiedyś musi się skończyć,

– w ataku na język niemiecki w szkołach doświadczamy fali solidarności z różnych stron,

– jako TSKN Opole otrzymaliśmy więcej projektów z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RP na rok 2022 niż kiedykolwiek wcześniej.

Czego możemy spodziewać się w tym roku:

1. Nastąpi otwarcie Centrum Dokumentacyjno-Wystawienniczego Niemców w Polsce – jest to wielka rzecz dla naszej społeczności. W centrum Opola powstanie miejsce pamięci oraz przestrzeń, gdzie będzie możliwość dyskusji o przyszłości.
2. 10 września 2022 roku w Hali Stulecia we Wrocławiu nastąpi odbędzie się 7. Festiwal Kultury Niemieckiej w Polsce.
3. Europejska Karta Mniejszości i Języków Regionalnych obchodzi 30-lecie swojego istnienia. Karta, która w 2009 roku została ratyfikowana w Polsce, zostaje niestety mało znana, lecz w odniesieniu do języków mniejszości jest bardzo ważnym aktem prawnym. Chcemy zwrócić w 2022 roku na nas uwagę różnymi działaniami.

Na koniec chciałbym życzyć Wam, nie, Nam wszystkiego dobrego, mimo wszystkiego udanego, ale przede wszystkim zdrowego Nowego Roku 2022. Pozostańmy również tym roku nadal aktywni i nie dajmy się zastraszyć, ponieważ nasza kultura, nasz język, nasza tożsamość pozostają ważne niezależnie od tego co powiedzą różni politycy oraz niezależnie od niektórych liczb, które dotrą do Nas za przyczyną wyników spisu powszechnego w 2022 roku. Bądźmy silni, bo to co robimy, nie robimy dla siebie, a dla następnych pokoleń, dla młodzieży i dzieci, które również mają możliwość w dwóch językach, w dwóch kulturach, a w niektórych miejscach nawet może nawet w dwóch tożsamościach dorastać.

Wszystkiego najlepszego w Nowym Roku!