Szanowni Państwo,

to dla mnie szczególna przyjemność i zaszczyt spotkać się z Państwem tutaj w Gogolinie. Przekazuję Państwu najlepsze życzenia od Rządu federalnego, a w szczególności od naszego kanclerza Friedricha Merza i ministra spraw wewnętrznych Alexandra Dobrindta z okazji 35lecia Towarzystwa Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim.

Chciałbym zacząć od podziękowań, drogi Panie Bartek. Dziękuję Panu za to, że od tak wielu lat zajmuje się Pan sprawami mniejszości niemieckiej, nimi zarządza i promuje. Pragnę zaznaczyć, iż wykonuje to Pan jak tak zwana „lokomotywa”.

Serdecznie dziękuję również wszystkim Pana pracownikom, a zwłaszcza osobom angażującym się w kołach DFK i przy różnych projektach, które zawsze mają otwarte ucho na „małe i duże potrzeby” członków mniejszości niemieckiej. Wielu z Państwa z wielkim zaangażowaniem dba o dobrobyt i rozwój społeczności. Serdecznie dziękuję!

Tegoroczna rocznica jest ściśle związana z niemiecko-polskim traktatem o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z dnia 17 czerwca 1991 r., którego 35. rocznicę będziemy obchodzić w przyszłym roku.

W ten sposób Niemcy i Polska stworzyły podstawy ścisłej, pokojowej i partnerskiej współpracy w duchu dobrego sąsiedztwa i przyjaźni w zjednoczonej Europie. Biorąc pod uwagę mroczne rozdziały niemiecko-polskiej historii, było to wielkie osiągnięcie, możliwe tylko dzięki wspólnej woli przezwyciężenia przeszłości.

Polska ma dziś szczególną odpowiedzialność wobec mniejszości narodowych w kraju, co znajduje również wyraz w polskiej ustawie o mniejszościach narodowych. Polska podpisała i ratyfikowała podstawowe dokumenty Rady Europy dotyczące ochrony mniejszości.

TSKN zawsze wspierała liberalno-demokratyczny rozwój Polski, a następnie wykorzystała go i z wielkim zaangażowaniem i entuzjazmem – ponadpokoleniowo – zjednoczyła się, aby zachować i wzmocnić własną tożsamość kulturową oraz świadomość niemieckiego pochodzenia, które jest częścią jej tożsamości.

Mniejszość Niemiecka jako ważne ogniwo łączące Niemcy i Polskę, od momentu swojego powstania odgrywa decydującą rolę w stosunkach dwustronnych:

Mniejszość Niemiecka, świadoma swojego pochodzenia, żyjąca własną tożsamością kulturową i pielęgnująca swój język, rozwijająca swoje tradycje i bogate dziedzictwo kulturowe, pełni bezpośrednio i nieustannie rolę pośrednika między naszymi dwiema kulturami.

Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim, w ścisłej współpracy ze Związkiem Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce (ZNSSK), w sposób wzorcowy ożywia i podtrzymuje różnorodną tradycję aby odpowiednio pielęgnować aby zachować niemiecką kulturę i język.

To, że stosunki między Niemcami a Polską są dziś tak owocne i oparte na zaufaniu w wielu dziedzinach, zawdzięczamy w dużej mierze członkom mniejszości niemieckiej, którzy aktywnie uczestniczą w kształtowaniu teraźniejszości polskiego społeczeństwa i konstruktywnie angażują się w rozwiązywanie istniejących wyzwań.

Świadomie zdecydowali się oni pozostać w swojej ojczyźnie, aby pielęgnować tutaj swoje tradycje i kulturę.

Jednocześnie wnoszą konstruktywny wkład w życie gospodarcze, kulturalne, polityczne i społeczne Polski.

Przejmują Państwo odpowiedzialność polityczną. W taki sposób działa Pan Przewodniczący zarządu ZNSSK jak i przewodniczący Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców w Śląsku Opolskim (TSKN Opole), pan Rafał Bartek, który jest również przewodniczącym sejmiku województwa opolskiego. Również w samorządach regionalnych Mniejszość Niemiecka angażuje się na wiele sposobów.

TKSN jest nieustannie motorem innowacyjnych projektów: wymienię tu tylko realizowane od 2015 roku z dużym sukcesem niemieckie szkółki piłkarskiej Miro lub odbywające się od 22 lat w październiku Niemieckie Dni Kultury.

Również Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze, które stało się miejscem spotkań dla wszystkich pokoleń, powstało z inicjatywy TSKN i ZNSSK. Oprócz członków mniejszości niemieckiej, do odwiedzania centrum i udziału w organizowanych tam wydarzeniach zaproszona jest również większość społeczna. Koszty bieżące Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze pokrywa województwo opolskie. Podziękowania za to kierujemy do obecnych przedstawicieli województwa opolskiego: pana Sławomira Gradzika i pana Szymona Ogłazy.

Ponadto co kilka lat odbywa się szczególne wydarzenie dla mniejszości niemieckiej: festiwal kultury w Hali Stulecia we Wrocławiu, który przyciąga około 8000 odwiedzających. Podczas ostatniego festiwalu prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier podkreślił:

„Jak przez kalejdoskop festiwal odzwierciedla kulturową różnorodność życia Mniejszości Niemieckiej w Polsce, w przeszłości i teraźniejszości. Jednocześnie festiwal […] przyczynia się do pogłębienia relacji społecznych między naszymi dwoma krajami”.

Wszystkie Państwa projekty są pełne życia i pasji. Jest to możliwe dzięki wielu, głównie działającym społecznie rodakom oraz świadomemu i zaangażowanemu reprezentowaniu interesów.

W ostatnich latach ZNSSK i TSKN w Opole wykazały się profesjonalizmem i wydajnością. Chodziło o zrekompensowanie zmian w zakresie nauczania języka niemieckiego jako języka mniejszościowego poprzez pozaszkolną naukę języka. Zadanie to również zostało znakomicie wykonane.

W tym kontekście szczególnie ucieszył mnie fakt, że w latach 2022–2024 w 40 z 54 gmin województwa opolskiego, w których język niemiecki był oferowany jako język mniejszościowy, burmistrzowie podjęli decyzję o zapewnieniu dzieciom dodatkowych lekcji języka niemieckiego, finansowanych z budżetów gmin. Serdecznie dziękuję wszystkim osobom odpowiedzialnym za tę decyzję!

Zachowanie i pielęgnowanie języka niemieckiego ma szczególne znaczenie; wasze tradycje i zwyczaje są cennymi skarbami. Ich zachowanie jest szczególnym celem rządu federalnego w ramach bliskich i dobrych stosunków niemiecko-polskich. Mniejszość Niemiecka odgrywa kluczową i niezastąpioną rolę jako kompetentny i aktywny partner w kontynuacji tego owocnego dialogu!

Szczególnie cieszy mnie fakt, że w ramach dzisiejszej uroczystości 40 osobom zostanie wręczone odznaczenie województwa opolskiego „Za zasługi dla województwa opolskiego”. Im oraz wszystkim innym osobom zaangażowanym w sprawę mniejszości niemieckiej należą się moje serdeczne podziękowania!

Cieszę się teraz na program dzisiejszej uroczystej gali i życzę nam wszystkim dobrej zabawy, a Towarzystwie Społeczno-Kulturalnym Niemców na Śląsku Opolskim życzę dalszej energii i sukcesów w kolejnych latach.

Moje wsparcie macie zapewnione!